Meissen-porselein en Joods Porcelijn

Nadat hier eerder al terloops het Meissen-porselein ter sprake is gekomen (waaruit ik op mijn camper-vakanties mijn Earl Grey-thee drink omdat ik het Sèvres-servies daarvoor te kostbaar vind), komt nu de dichter Porcelijn aan de orde. Een man, die in geen enkel literair naslagwerk voorkomt, ook voor Gerrit Komrij kennelijk onbekend is, maar wiens vermoedelijk uiterst bescheiden oeuvre wel de afgelopen maand door de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) werd gedigitaliseerd. Van de goede man is zelfs geen voornaam bekend. Wel een voorletter, de D, hoogstwaarschijnlijk van David, want andere met een D beginnende voornamen komen in relatie tot de Joodse familienaam Porcelijn niet voor. Misschien dus wel een voorouder van de hedendaagse componist en dirigent David Porcelijn (*1947). Uit enkele bij de Koninklijke Bibliotheek berustende uitgaven valt te concluderen, dat dichter D(avid) geboren moet zijn vóór 1800 en overleden ruim ná 1800.

Meer is er van de man tot nu toe niet bekend (wat een béétje genealoog zich natuurlijk nauwelijks voor kan stellen; ik zie de resultaten van uw verkenningen dan ook met meer dan gewone belangstelling tegemoet).

Op grond van mijn beroepsmatige nieuwsgierigheid heb ik de redactie van DBNL gevraagd, hoe zij toch bij deze Porcelijn terecht zijn gekomen. Het antwoord zal ik u zo spoedig mogelijk kond doen.

Houtsnede van
de vrolijke lepelgieter

Maar waarom nu eigenlijk al die drukte om een dichter, van wie nog nooit iemand heeft gehoord en wiens werk kwantitatief nauwelijks het vermelden waard is? Het zal de dubbelzinnigheid wel zijn van het gedicht De vrolyke lepelkiet (De vrolijke lepelgieter), die mij aanspreekt, want ik heb nu eenmaal een aangeboren belangstelling voor het scabreuze. Wellicht zit ik er met mijn veronderstelde dubbelzinnigheid wel helemaal naast. Dán maar liever een dirty mind dan voor naïef te moeten doorgaan. Oordeelt u overigens zelf. Ik had het gedicht hier natuurlijk kunnen overnemen, maar ik vind, dat u met een simpele muisklik naast het lezen van het gedicht toch ook even kennis moet maken met DBNL.

Kennelijk heeft Porcelijn in dit gedicht een tingieter van Duitse origine willen portretteren, want menige g heeft hij veranderd in een k: weinik kelt in plaats van weinig geld. Of zou Porcelijn zelf misschien van Duitse afkomst zijn? Waarschijnlijk niet, want in zijn andere gedichten komt dit verschijnsel niet voor.

Meer informatie over de dichter D.Porcelijn en zijn werk is van harte welkom en zal geplaatst worden in de Bibliotheek van Logatoom, waar u ook een kopie van de oorspronkelijke uitgave van De vrolijke lepelkiet kunt vinden en desgewenst downloaden.